[Góc nhìn] Lạm phát trong năm tới sẽ ra sao?

Lạm phát, một chủ đề đã thống trị các mặt báo trong hai năm qua, vậy trong năm mới và xa hơn nữa chúng ta có thể kỳ vọng gì vào yếu tố này? Dưới đây là góc nhìn từ các nhà phân tích tại ING, mời anh em tham khảo.

Lạm phát - Một câu chuyện phức tạp!

Các yếu tố dẫn dắt đằng sau lạm phát đã được thảo luận rộng rãi. Phong tỏa và tái mở cửa, xung đột chuỗi cung ứng, chiến tranh ở Ukraine và khủng hoảng năng lượng đã đẩy lạm phát tổng thể ở hầu hết các nền kinh tế công nghiệp hóa lên mức hai con số trong năm nay. Trong khi lạm phát ở châu Âu vẫn chủ yếu do giá năng lượng, hàng hóa và thực phẩm cao hơn, thì ở Mỹ, lạm phát lại được thúc đẩy nhiều hơn bởi các nhân tố nội địa.

Vào cuối năm, lạm phát tổng thể ở Hoa Kỳ đã bắt đầu giảm đáng kể, và dường như lạm phát cũng đã đạt đến mức cao nhất trong khối EU. Câu hỏi lớn cho năm 2023 là liệu lạm phát tổng thể có tiếp tục giảm hay không và nếu có thì mức giảm sẽ nhanh như thế nào? Như chúng ta đã thấy trong vài năm qua, triển vọng lạm phát là khác nhau giữa các khu vực.

Còn “một chặng đường dài” để lạm phát giảm xuống mức thấp hơn

Nói chung, các công ty sản xuất trên khắp các thị trường phát triển đang báo cáo số lượng đơn đặt hàng thấp hơn và mức tồn kho tăng nhanh. Cùng với giá đầu vào thấp hơn đối với nhiều mặt hàng và cả vận chuyển, điều này không chỉ giúp giảm lạm phát mà còn có khả năng làm giảm giá mạnh ở một số loại hàng hóa lâu bền; chúng ta đã thấy điều đó với những chiếc xe đã qua sử dụng. Điều đó cũng phù hợp với lịch sử: Lạm phát hàng hóa, đặc biệt là hàng tiêu dùng lâu bền, có xu hướng biến động nhiều hơn, nhưng các xu hướng cũng ít dai dẳng hơn so với lạm phát dịch vụ. Giống như lạm phát giá hàng hóa bất ngờ tăng cao hơn trong thời kỳ Covid, nó cũng có khả năng làm điều tương tự theo hướng giảm.

>> Đọc thêm: https://traderviet.org/t/54487/

Tình hình tại Mỹ

Tại Hoa Kỳ, các chỉ số lạm phát năng lượng và lương thực mới nhất đang thấp hơn kỳ vọng, với một số bằng chứng cho thấy việc suy yếu trong sức mạnh định giá của các công ty đang lan rộng khi các doanh nghiệp trở nên thận trọng hơn về triển vọng và bởi mức tồn kho của họ tăng cao.

Ngoài ra, các quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cũng đã báo hiệu mối lo ngại về các dịch vụ không bao gồm nhà ở (khoảng 25% trong rổ lạm phát) với dữ liệu tiền lương cao cũng khiến họ phải thận trọng. Các nhà phân tích tại ING tin rằng trọng số cao của mảng nhà ở và ô tô đã qua sử dụng trong thước đo lạm phát (hơn 40% trong rổ) có thể đẩy lạm phát tổng thể xuống nhanh hơn so với mong đợi của nhiều nhà hoạch định chính sách hiện nay. Xét cho cùng, chúng phản ánh tài sản, do đó, khả năng giảm giá hoàn toàn có thể lớn hơn so với mảng dịch vụ.

Tại EU thì sao?

Tuy nhiên, ở khu vực đồng euro, lạm phát tổng thể có thể khó xử lý hơn một chút, đặc biệt là nếu giá xăng vẫn ở mức cao cho đến mùa đông năm 2023. Ngoài ra, tác động của sự thay đổi giá năng lượng đến hàng hoá và người tiêu dùng cuối thường có độ trễ, do vậy, lạm phát chung sẽ giảm dần và sẽ chỉ đạt mục tiêu 2% của ECB vào năm 2024.


Thị trường lao động đặt ra nhiều câu hỏi hóc búa hơn nhưng rất quan trọng đối với triển vọng lạm phát cơ bản. Mặc dù nhu cầu tuyển dụng đang yếu đi khi suy thoái kinh tế bắt đầu - và điều đó sẽ tiếp tục – thì tình trạng thiếu lao động cơ cấu cho thấy các công ty có động cơ giữ chân nhân viên nhiều hơn so với các cuộc suy thoái trước đây. Tình hình nhân khẩu học ở châu Âu ít thuận lợi hơn ở Mỹ, điều đó cho thấy tăng trưởng tiền lương cũng có thể không chậm lại nhiều. Trong mọi trường hợp, đừng quên rằng tăng trưởng tiền lương là một trong những chỉ số trễ nhất và ngay cả khi suy thoái kinh tế đang rình rập, các cuộc đàm phán về tiền lương vào đầu năm 2023 vẫn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề bởi diễn biến lạm phát trong hai năm qua hơn là việc kinh tế suy thoái.

>> Đọc thêm: https://traderviet.org/t/57973/

Yếu tố dài hạn có khả năng đẩy lạm phát trở lại và viễn cảnh chính sách tiền tệ

Kịch bản chính của chúng tôi vẫn là lạm phát ở các nền kinh tế phát triển sẽ quay trở lại khoảng 2% vào năm 2024. Tuy nhiên, đây không phải là lý do để vui mừng và có thể là một trải nghiệm rất ngắn ngủi. Về lâu dài, những thay đổi cơ cấu trong nền kinh tế toàn cầu có khả năng đẩy chi phí lên và kéo theo việc lạm phát trở lại. Phi toàn cầu hóa - quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng cũng như các rào cản thương mại mới - gây ra những chi phí mới cho các doanh nghiệp. Biến đổi khí hậu và quá trình chuyển đổi sang chính sách phát thải ròng (CO2) bằng không cũng sẽ đẩy chi phí năng lượng và hàng hoá lên cao hơn, đồng thời kéo theo việc lạm phát có thể bất ổn trong những năm tới.

Thời tiết khắc nghiệt cũng tạo ra những biến động tiềm năng liên quan đến chuỗi cung ứng, nhưng những gì thế giới đã thấy với sòng sông Rhine tại Đức bị ảnh hưởng bởi hạn hán vào mùa hè. Thay đổi nhân khẩu học, vốn đã để lại dấu ấn trên thị trường lao động, cũng có thể gây thêm áp lực tăng lương, trừ khi các công việc được tự động hoá.


Trong bối cảnh lạm phát giảm dần nhưng có cấu trúc cao hơn, câu hỏi quan trọng là các ngân hàng trung ương sẽ làm gì nếu lạm phát cơ bản không hoàn toàn trở lại mức mục tiêu trong vòng 12 đến 18 tháng tới. Một lựa chọn sẽ là giữ lãi suất chính sách ở mức cao trong thời gian dài, lựa chọn khác sẽ là trở nên linh hoạt hơn khi lạm phát giảm xuống thấp một mức đáng kể.

Nhưng sau tất cả, khả năng để các NHTW trở lại mức lãi suất dưới mức trung lập như trước dịch Covid-19 một cách nhất quán là ít có khả năng xảy ra trong trung-dài hạn.

Tham khảo: ING