Lợi suất trái phiếu Mỹ tăng vọt lên mức ở thời kỳ khủng hoảng tài chính 2008, nguyên nhân và rủi ro là gì?

Hoạt động bán tháo trên thị trường trái phiếu Mỹ tiếp tục diễn ra vào đầu tuần, đẩy lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm lên mức cao nhất trong 16 năm - kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008 - do nền kinh tế Mỹ vẫn liên tục thể hiện sự kiên cường khiến các nhà đầu tư dự đoán lãi suất sẽ tiếp tục tăng cao hơn ngay cả sau khi FED đã kết thúc các đợt nâng lãi suất.

Áp lực bán đè nặng lên các Trái phiếu Kho bạc điển hình cũng như những trái phiếu cung cấp thêm các khoản thanh toán để bù đắp lạm phát, báo hiệu các trái chủ đang chuẩn bị cho rủi ro chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục thắt chặt khi ngân hàng trung ương đề phòng lạm phát tái gia tăng.

Lợi suất trái phiếu được bảo vệ khỏi lạm phát (TIPS) kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã lần đầu tiên tăng cao hơn mức 2% kể từ năm 2009, kéo dài mức tăng từ mức thấp nhất trong năm gần 1%. Không lâu sau, lãi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm (loại chuẩn, không được bảo vệ khỏi lạm phát) đã vượt mức đỉnh của tháng 10, tăng gần 10 điểm cơ bản lên tới 4,35%, mức được nhìn thấy lần cuối vào cuối năm 2007, trước khi có điều chỉnh nhẹ.





Lợi suất hai năm nhạy cảm với chính sách cũng nhanh chóng tăng lên hơn mức 5% vào cuối ngày giao dịch ở New York, khiến nó rời xa mức đỉnh năm 2023 được ghi nhận vào đầu tháng trước và tháng Ba.

Những bước nhảy vọt trong lợi suất này đã nhấn mạnh những sự thay đổi lớn đã diễn ra trên thị trường trái phiếu trong hai tuần qua khi khả năng xảy ra suy thoái kinh tế giảm dần và thâm hụt ngân sách liên bang lớn làm tăng nguồn cung nợ trái phiếu kho bạc Mỹ. Điều đó đã thúc đẩy các nhà đầu tư đòi hỏi tăng mạnh lãi suất trái phiếu dài hạn, vốn đã giảm sâu xuống dưới mức lãi suất trái phiếu ngắn hạn do lo ngại nền kinh tế sắp suy thoái.

Các nhà phân tích cho rằng những động thái gần đây đã bị phóng đại bởi các điều kiện thanh khoản mỏng vào cuối mùa hè, khi khối lượng giao dịch ở mức thấp.

Zachary Griffiths, chiến lược gia cấp cao về thu nhập cố định tại CreditSights, cho biết: “Việc các đường cong lợi suất tăng cao hơn trong những tuần vừa qua thực sự là do lợi suất thực, với lãi suất chính sách của Fed cao hơn hoặc kỳ vọng tăng trưởng tốt hơn, trong khi ít thay đổi trong kỳ vọng lạm phát hòa vốn.”

Lợi suất thực 10 năm - hay đã điều chỉnh theo lạm phát - đã tăng mạnh từ khoảng 1,5% vào giữa tháng 7 và chỉ hơn 1% vào đầu năm nay. Vào thứ Hai, lợi suất thực 30 năm tăng 2 điểm cơ bản lên 2,11%.

Các diễn biến này đã làm dấy lên kỳ vọng rằng thị trường trái phiếu Mỹ đang khép lại kỷ nguyên lãi suất cực thấp sau khủng hoảng tài chính, đồng thời dự đoán rằng Fed sẽ giữ lãi suất ở mức cao lâu hơn thị trường dự kiến. Phong trào này diễn ra ngay cả khi các nhà giao dịch hợp đồng hoán đổi vẫn đang định giá rằng Fed có thể đã hoàn tất việc tăng lãi suất và sẽ nới lỏng chính sách vào năm tới.






Griffiths cho biết: “Dữ liệu kinh tế tiếp tục tốt hơn mong đợi khiến chúng ta gần như đang nhìn về một thực tế mới mà chúng ta đã không gặp phải trong một thời gian khá dài, nơi lãi suất có thể sẽ cao hơn khá lâu nữa. Đó là điều quan trọng thúc đẩy lợi suất thực.”

Các nhà đầu tư trái phiếu đang chuẩn bị cho các cuộc đấu giá trái phiếu 20 năm và TIPS 30 năm sắp tới. Nhu cầu thị trường sẽ được theo sát thông qua sự kiện này.

Việc bán tháo nợ diễn ra trước Hội nghị chuyên đề thường niên của Fed tại Jackson Hole, với thị trường dự đoán chủ tịch Jerome Powell sẽ có giọng điệu diều hâu khi ông phát biểu vào thứ Sáu.

Andrew Brenner, người đứng đầu bộ phận thu nhập cố định quốc tế tại NatAlliance Securities, cho biết: “Các yếu tố kỹ thuật ủng hộ xu hướng giảm giá trái phiếu. Tuy nhiên không nên quá lo ngại về một Powell “ diều hâu” trong môi trường thanh khoản thấp.

Nhìn chung, việc lợi suất gia tăng hiện tại chủ yếu đến từ các thay đổi trong kỳ vọng về chính sách lãi suất của FED kết hợp với môi trường thanh khoản thấp cuối mùa hè, chứ không thực sự có những rủi ro đặc biệt lớn nào. Tuy vậy, anh em cũng đừng chủ quan khi giao dịch các tài sản liên quan nhé, đặc biệt là vàng, JPY và USD.