[Quan điểm] Thế giới cần nhiều hơn một đồng USD làm tiền tệ dự trữ!

Sức mạnh của đồng USD đã giảm sút thời gian gần đây trong bối cảnh có những hy vọng rằng các đợt tăng lãi suất của FED sẽ sớm kết thúc, nhưng sự phẫn nộ đối với đồng tiền này thì vẫn còn rất cao. USD vẫn mạnh hơn khoảng 12% so với các đồng tiền chính kể từ mùa xuân năm ngoái. Và các câu hỏi như:

• Tại sao Mỹ có thể áp đặt chính sách tiền tệ của mình lên các nước khác?
• Thế giới sẽ chẳng tốt hơn nếu không chỉ có một loại tiền tệ thống trị hay sao?

đã liên tiếp được đặt ra!

Câu trả lời ngắn gọn đó là khi thế giới có tài sản dự trữ đa dạng hơn thì sẽ tốt hơn! Nhưng trong bối cảnh các xu hướng chính trị hiện tại dường như ủng hộ các nhà độc tài, ngày đó sẽ không đến sớm và chúng ta có thể sẽ bị mắc kẹt với sự thống trị của đồng đô la trong một thời gian rất dài.

Trên thực tế, cấu trúc hiện tại của thị trường tiền tệ toàn cầu cũng mang lại những lợi thế chính. Đối với Hoa Kỳ, những điều này bao gồm chi phí đi vay thấp hơn, các công cụ thực thi quyền lực mạnh mẽ thông qua các biện pháp trừng phạt tài chính.

Nhưng cũng có những lợi thế cho các quốc gia khác. Trên tất cả, USD cung cấp một kho lưu trữ giá trị đáng tin cậy, cho dù là Trái phiếu Mỹ hoặc là USD dưới dạng tiền mặt. Một loại tiền tệ thống trị tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại trên nhiều khu vực pháp lý với một đơn vị chung. Và khi khủng hoảng xảy ra, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ sẵn sàng với tư cách là người cho vay cuối cùng để giảm bớt thanh khoản ở các khu vực quan trọng.


>> Đọc thêm: https://traderviet.org/t/66500/

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại nó cũng có rất nhiều nhược điểm. Sự bất ổn về tài chính của Hoa Kỳ gần như ngay lập tức lan truyền đến phần còn lại của thế giới, điển hình là sự sụp đổ của Lehman Brothers hồi khủng hoảng tài chính 2008. Trong thời kỳ USD mạnh, nợ bằng đồng USD cũng đột nhiên trở nên đắt hơn đối với người vay có thu nhập bằng các đồng nội tệ khác. Giá cả hàng hóa được tính bằng USD cũng khiến cho việc nhập khẩu thực phẩm và năng lượng thậm chí còn gây ra lạm phát cao hơn. Các NHTW ở các thị trường mới nổi cũng đang bị buộc phải tăng lãi suất và làm trầm trọng thêm tình trạng suy thoái của chính họ chỉ để ngăn chặn dòng vốn chảy khỏi đất nước. Và, thêm vào đó là các biện pháp trừng phạt kinh tế của chính phủ Mỹ đối với các chủ thể nước ngoài khi họ “chọn nhầm phe”, và số lượng của các lệnh trừng phạt này đang nhân lên theo năm tháng.

Một thế giới không chỉ có USD

Giờ đây, hãy tưởng tượng về một thế giới mà chúng ta có nhiều loại tiền tệ dự trữ hơn. Giả sử các ngân hàng trung ương trên thế giới đa dạng hóa dự trữ của họ bằng các đồng tiền của các nền kinh tế lớn nhất thế giới, thay vì giữ 60% bằng đô la như hiện tại. Thử nghĩ về các dòng tiền trong thanh toán thương mại khi trọng số của các đồng tiền như USD, EUR, JPY, CNY, đồng rupee Ấn Độ và đồng reais Brazil được phân bổ một cách tương đối đồng đều.

Có lẽ, tiền sẽ chuyển từ một loại tiền tệ thống trị này sang một loại tiền tệ thống trị khác dựa nhiều hơn vào dòng chảy thương mại cơ bản và chu kỳ kinh tế hơn là từ lòng tham và nỗi sợ. Với sự đa dạng hơn của các khoản tiền tệ dự trữ, những khoản dự trữ này sẽ ít nhạy cảm hơn đối với các biến động tỷ giá ngoại hối.

Kịch bản này xảy ra ở châu Âu vào những năm 1930, khi Anh, Pháp và Mỹ đã sử dụng đồng tiền thống trị của mình để đạt được lợi thế so với bên kia, cuối cùng dẫn đến suy thoái và chiến tranh. Nhưng những loại tiền tệ đó dựa trên một thứ quan trọng: vàng! Tiền tệ thống trị ngày nay không còn nữa. Điều quan trọng là nó phụ thuộc vào uy tín chính trị và thể chế của tổ chức phát hành. USD vẫn được ưa chuộng sau khi nó không còn có thể chuyển đổi thành vàng về mặt lý thuyết bởi nền kinh tế Hoa Kỳ được coi là có khả năng phục hồi cao và các thể chế dân chủ của nó được coi là bền vững, kèm với một khuôn khổ pháp lý và quy định được coi là công bằng của Mỹ.


>> Đọc thêm: https://traderviet.org/t/52158/

Đồng euro rõ ràng đang trên đường thực hiện chức năng tương tự chỉ sau 20 năm lưu hành. Trở ngại chính đối với đồng EUR là thị trường vốn không được tích hợp đủ và không có đủ khoản nợ được bảo đảm chung để tạo ra một tài sản an toàn đáng tin cậy. Nhưng điều đó rồi sẽ được giải quyết. Một nền kinh tế Nhật Bản cởi mở hơn sẽ tạo ra những cơ hội tương tự cho đồng JPY. Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil cũng đều có cơ hội nhưng hành trình của họ có thể dài hơn.

Một số thị trường mới nổi quan trọng cũng đã đạt được tiến bộ về mặt thể chế như vậy. Các NHTW độc lập đã sớm tăng lãi suất để hạn chế thiệt hại, quản lý kinh tế vĩ mô tốt hơn, tính linh hoạt của tiền tệ được cải thiện và thị trường địa phương phát triển hơn đã giúp giảm bớt những cú sốc từ USD. Ví dụ, đồng peso của Mexico mạnh hơn so với đồng USD trong năm nay.

Đó là tin tốt. Tin tốt hơn nữa là những cải cách cần thiết để làm cho tiền tệ trở nên hấp dẫn hơn với tư cách là tài sản dự trữ thay thế cũng sẽ cải thiện triển vọng tăng trưởng của một quốc gia và góp phần mang lại sự ổn định cao hơn trên thị trường toàn cầu.

Tuy nhiên, tin xấu là những thay đổi như vậy không thể được ra lệnh thực thi từ tầng lớp thượng tầng, và chúng cũng sẽ không diễn ra nhanh chóng. Tương lai trước mắt có vẻ sẽ chứng kiến các nền kinh tế rơi vào tình trạng cạnh tranh về chính trị và thương mại.

Tham khảo: Barron’s