Tranh cãi xoay quanh việc quốc gia đầu tiên hợp pháp hóa Bitcoin

Từ các cuộc biểu tình, trục trặc kỹ thuật đến cú sụt giá nghiêm trọng của Bitcoin, El Salvador đã để lại bài học lớn cho những quốc gia muốn hợp pháp hóa tiền mã hóa.

Theo CNN, "ngày Bitcoin" của El Salvador không diễn ra tốt đẹp như kỳ vọng. 12 năm sau khi Bitcoin ra đời, El Salvador trở thành quốc gia đầu tiên coi đồng tiền là tiền tệ chính thức.

Tuy nhiên, sự kiện đã bị hủy hoại bởi các cuộc biểu tình của người dân, trục trặc kỹ thuật và cú sụt giá nghiêm trọng của Bitcoin.

Chivo Wallet - ví Bitcoin được chính phủ El Salvador tạo ra - không có sẵn trên những cửa hàng ứng dụng lớn. Đến cuối ngày 7/9, Chivo mới xuất hiện ở các nền tảng của Apple và Huawei.

Nhiều rắc rối

Financial Times đưa tin trên khắp thủ đô của El Salvador, hàng nghìn người dân đã xuống đường biểu tình để phản đối luật Bitcoin. Họ đốt lốp xe và pháo sáng trước Tòa án Tối cao.

Những người nghèo nhất sẽ gặp khó khăn trong việc tiếp cận công nghệ cần thiết để giao dịch Bitcoin tại El Salvador. Gần một nửa dân số nước này không thể truy cập Internet. Nhiều người chỉ có kết nối cơ bản.

Theo dữ liệu của Coin Desk ngày 7/9, giá Bitcoin đã rớt mạnh từ mức cao nhất trong gần 4 tháng (52.900 USD/đồng) xuống hơn 42.900 USD/đồng rồi phục hồi nhẹ.

Đồng tiền mã hóa lớn nhất thế giới chứng kiến mức giảm đến 18,9% trong vòng chưa đầy 24 giờ. Giá trị vốn hóa thị trường của Bitcoin bốc hơi hơn 100 tỷ USD.

Ông Nayib Bukele - vị tổng thống thúc đẩy sáng kiến Bitcoin - dễ dàng vượt qua cú sốc giá của tiền mã hóa. "Hãy bắt đáy", ông Bukele đăng trên tài khoản Twitter. Khi giá Bitcoin giảm mạnh, đất nước Trung Mỹ mua thêm 150 Bitcoin, nâng tổng số nắm giữ lên 550 Bitcoin.

Trước ngày hợp pháp hóa, ông Bukele tiết lộ El Salvador đã mua 400 Bitcoin, giá trị thị trường khoảng 20 triệu USD. Ông khẳng định nước này có kế hoạch "mua nhiều hơn nữa".



Ông Bukele cũng ca ngợi những công ty lớn như McDonald's vì đã chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin. Theo luật Bitcoin của El Salvador, các doanh nghiệp sẽ được yêu cầu chấp nhận thanh toán hàng hóa và dịch vụ thông qua Bitcoin. Chính phủ cũng chấp nhận trả thuế bằng đồng tiền mã hóa này.

Tổng thống El Salvador cho rằng việc hợp pháp hóa Bitcoin sẽ thu hút thêm nhiều người vào hệ thống tài chính và giảm chi phí chuyển kiều hối.

Nền kinh tế USD hóa của El Salvador phụ thuộc lớn vào lượng kiều hối từ nước ngoài gửi về. Năm ngoái, kiều hối đạt khoảng 6 tỷ USD, chiếm 20% GDP đất nước. Ông Bukele cho rằng việc hợp pháp hóa Bitcoin sẽ giúp tiết kiệm phí giao dịch lên tới 400 triệu USD.

Rủi ro phía trước

Theo CNN, Tổng thống Bukele có thể giải quyết thành công các trục trặc kỹ thuật ban đầu. Nhưng những rủi ro lớn nhất của Bitcoin vẫn còn tồn tại trong tương lai.

El Salvador không có tiền tệ của riêng mình và dựa vào đồng USD. Đưa một loại tiền tệ khác vào ngân sách và kế hoạch thuế của chính phủ sẽ khiến mọi thứ trở nên rối rắm, nhất là khi giá của Bitcoin dễ biến động mạnh.

Đó cũng là cơn ác mộng đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp. Họ sẽ phải dành thời gian và nguồn lực để cân nhắc xem nên giữ tiền bằng đồng USD hay Bitcoin.

Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), việc coi Bitcoin là tiền tệ chính thức cũng có thể khuyến khích các hoạt động tội phạm phát triển mạnh mẽ.

"Nếu không có các biện pháp chống rửa tiền và tài trợ khủng bố nghiêm ngặt, tiền mã hóa có thể được sử dụng để rửa tiền, tài trợ khủng bố và trốn thuế", IMF cảnh báo hồi tháng 7.

"Điều này có thể gây ra rủi ro cho hệ thống tài chính, cán cân tài khóa và mối quan hệ của quốc gia đối với nước ngoài và các ngân hàng đại lý", tổ chức này nói thêm.

Vào cuối tháng 7, Moody's Investors Service đã hạ thấp xếp hạng nợ của El Salvador. Lý do được đưa ra là "sự suy yếu trong chất lượng hoạch địch chính sách", bao gồm quyết định coi Bitcoin như một tiền tệ chính thức của chính phủ.

Moody's nhấn mạnh rằng đất nước vẫn dễ bị ảnh hưởng bởi các cú sốc tài chính, có thể gây nguy hiểm cho khả năng trả nợ của chính phủ. Điều đó có nghĩa là El Salvador có thể cần một gói cứu trợ khác từ IMF.

Ngân hàng Thế giới cũng từ chối yêu cầu của chính phủ El Salvador về việc giúp nước này hợp pháp hóa Bitcoin.

Tổ chức dẫn lý do là những hạn chế về môi trường và tính minh bạch. Tin tức xoay quanh Bitcoin cũng đã kích hoạt một đợt bán tháo trái phiếu bằng USD của El Salvador.

Theo CNN, những quốc gia khác cần theo dõi El Salvador một cách thận trọng. IMF kêu gọi các chính phủ chỉ sử dụng hình thức tiền kỹ thuật số mới khi chúng có thể duy trì sự ổn định, hiệu quả và bình đẳng về tài chính.

"Việc cố gắng biến các loại tiền mã hóa thành tiền tệ quốc gia là một con đường tắt không thể lường trước được", tổ chức này nhấn mạnh.